Opis

Nakon uvodnih teza, koje čitatelja upoznaju s recentnim trendovima u metodologiji društvenih istraživanja i socijalnome radu, knjiga obuhvaća dvije temeljne cjeline: teorijske pristupe i metodologiju socijalnog rada. U prvom se dijelu daje pregled glavnih teorijskih pristupa metodologiji istraživanja u socijalnom radu koje su preuzete iz srodnih disciplina, a potom se postupno ulazi u područje metodologije koji obilježavaju dva temeljna pristupa: kvalitativni i kvantitativni. Dodatak na kraju knjige sadrži skup vježbi za početnike Konstruiranje projekta istraživanja te Primjer istraživanja. U knjizi se iznosi metodološka zamisao nastala tijekom dugogodišnjega autorova proučavanja suvremenoga socijalnog rada i njegova razvoja. U pojedinim fazama proučavanja u središtu su se autorovih interesa nalazili različiti problemi. Pozornost je prvo bila usredotočena na upoznavanje metodoloških shvaćanja i postignuća razvijenih iz suvremenih teorijskih pristupa proisteklih iz vodećih paradigmi društvenih znanosti. U fokus se najprije stavljaju razmatranja o pragmatičnoj-prakticističkoj i pozitivističkoj koncepciji, nastaloj na početku suvremene konceptualizacije socijalnog rada, kako bi se interes postupno proširio na veći opseg teorija “posuđenih” iz srodnih znanstvenih disciplina.

Temeljni je doprinos ove knjige u napuštanju zastarjele pozitivističke istraživačke paradigme koja ne može doprijeti do biti fenomena. Uzme li se u obzir da se u nas većina istraživanja još uvijek oslanjaju na staru kvantitativnu metodološku paradigmu, tada je još jasnije da ova knjiga otvara nove metodologijske vidike u istraživanju složenih i multivarijatnih fenomen u polju socijalnih interakcija. Prof.dr.sc. Ivan Biondić

Sadržaj
Predgovor ————————————————————————— 9
Uvodne teze ———————————————————————-13
Recentni trendovi u metodologiji društvenih istraživanja
i socijalnom radu ———————————————————–15
Epistemološki problemi socijalnog rada —————————–23
Znanstvena utemeljenost socijalnog rada ——————————–25
Problemi na epistemološkoj razini ——————————————–25
Problemi na društvenoj razini ————————————————–29
Problemi na metodološkoj razini ———————————————-30
Zaključne napomene ————————————————————–34
Spoznajno-teorijski temelji socijalnog rada —————————–36
Povijesni osvrt ———————————————————————36
Spoznaje prirođene socijalnom radu ——————————————37
Elementi “posuđujuće” spoznajne osnove ————————————40
Problemi s “posuđujućim” spoznajama —————————————43
Pitanja koherentnosti spoznajne osnove socijalnog rada ———–45
Podvajanje znanja i vrednota —————————————————47
Model ——————————————————————————–49
Teorija i opažanje —————————————————————–49
Teorija i istraživanje ————————————————————–50
Funkcije – vodič u izgradnji spoznaje —————————————–53
Kriterij za selekciju i organizaciju spoznaja ———————————-56
Zaključak —————————————————————————-59
Teorijski pristupi metodologiji socijalnog rada ——————61
Uvodna razmatranja ————————————————————63
Sociokulturalne razlike između teorija socijalnog rada ————-65
Socijalna konstrukcija teorija socijalnog rada ————————–66
Socijalni rad između pragmatizma i teorijskog eklekticizma ——68
Socijalni rad između strukture i geneze ———————————-71
Taksonomija teorija socijalnog rada —————————————74
Zaključna razmatranja ———————————————————78
Teorijske osnove metodologije socijalnog rada ————————79
Znanstveno-teorijske koncepcije socijalnog rada ———————81
Znanost o socijalnom radu kao normativna disciplina ——————–83
Znanost o socijalnom radu kao bihevioristička disciplina —————-85
Znanost o socijalnom radu kao hermeneutička disciplina —————-88
Hermeneutika – teorija kvalitativnog mišljenja ———————–90
Znanost o socijalnom radu na temelju teorije sustava ————- 109
Socijalna teorija i deterministički kaos ————————————- 113
Zaključak ————————————————————————– 135
Metateorijske koncepcije o socijalnom radu ————————– 136
Rasprava: teorijske paradigme – determinante istraživanja ———– 137
Konstruktivizam —————————————————————– 150
Zaključak ————————————————————————- 154
Metodologija socijalnog rada ——————————————- 155
Povijesni razvoj logike i metodologije ———————————– 157
Uvodna razmatranja ———————————————————— 157
Povijesni pregled empirijskih istraživanja ——————————— 161
Pojam metode i metodologije ———————————————- 168
Uvodna razmatranja ———————————————————— 168
Predmet metodologije ———————————————————- 169
Polazne odredbe (znanstvene) metodologije —————————— 170
Epistemologijske osnove znanstvene teorije —————————— 172
Objektivnost znanstvene spoznaje ————————————- 173
Preciznost znanstvene spoznaje —————————————- 174
Struktura i epistemologijska funkcija znanstvenog zakona ——- 175
Znanstvene činjenice i znanstvena teorija —————————- 176
Pojmovi hipoteza i teorija ———————————————— 177
Pluralizam metodoloških shvaćanja u socijalnom radu —————– 178
Empirijsko-analitičko ili neopozitivističko shvaćanje ————– 181
Normativno-ontološka shvaćanja ————————————– 182
Kritičko-dijalektička shvaćanja —————————————– 183
Specifičnosti metodologije socijalnog rada —————————- 184
Uvodna razmatranja ———————————————————— 184
Zašto uopće metodologija? —————————————————- 185
Filozofska pozadina istraživanja ——————————————— 186
Metodološke perspektive u socijalnom radu —————————— 188
Planiranje kvalitativnih i kvantitativnih nacrta istraživanja —– 189
Razvoj paradigme ili opće strategije istraživanja ————————- 191
Početak istraživanja ————————————————————- 193
Procesi istraživanja ————————————————————- 194
Temeljni nacrt kvantitativnog istraživanja ——————————— 195
Izrada temeljnog nacrta kvalitativnog istraživanja ———————– 200
Proces istraživanja u socijalnome radu ——————————— 211
Definicije istraživanja ———————————————————– 211
Proces istraživanja ————————————————————– 213
Metodološka triangulacija ———————————————– 223
Paradigmatski okvir studijskog nacrta ——————————— 225
Korištenje literature ———————————————————- 229
Uvod u istraživačku studiju ————————————————- 231
Svrhoviti iskaz o problemu istraživanja ——————————– 232
Istraživačka pitanja i hipoteze ——————————————— 233
Aplikacija teorije ————————————————————— 234
Definicije i značajnost studije ———————————————- 236
Kvantitativne i kvalitativne metode ————————————- 237
Triangulacija – integracija paradigmi ———————————– 243
Kvalitativni i kvantitativni programi evaluacije —————- 249
Uvodna razmatranja ———————————————————- 251
Evaluacijska metodologija i “paradigmatska debata” ————– 252
Kvantitativna / eksperimentalna paradigma —————————— 253
Kvalitativna / naturalistička paradigma ———————————— 254
Dimenzije suparničkih paradigmi ——————————————– 255
Kvalitativni i kvantitativni podaci ——————————————– 256
Naturalističko i eksperimentalno istraživanje —————————– 258
Deduktivni i induktivni pristupi ———————————————- 259
Objektivistički nasuprot subjektivističkim pristupima —————— 260
Varijable ili entiteti ————————————————————– 261
Vidovi promjena —————————————————————– 262
Alternativna logika uzorkovanja ——————————————— 263
Standardizacija ili diverzifikacija ——————————————— 264
Sinteza kvalitativnog i kvantitativnog programa evaluacije ———— 266
Zaključne teze —————————————————————— 269
Summary ————————————————————————- 273
Dodatak
Konstruiranje projekta istraživanja ————————————- 277
Skup vježbi za početnike ——————————————————- 277
Primjer istraživanja ———————————————————– 292
Popis tablica i dijagrama —————————————————- 297
Literatura ———————————————————————— 299
Bilješka o autoru ————————————————————— 309

Dodatne informacije